Serebral Palsi ya da SP, çoğunlukla doğumsal olarak gelişen, bireyin hareket, zihin, kas koordinasyonu ve motor becerileri gibi eylemlerini etkileyen kalıcı ve ilerleyiciliği bulunmayan nörolojik bir hastalıktır. Tedavisi olmayan ancan fizik tedavi ile semptomları hafifletilebilen bir hastalık olan Serebral Palsi hakkında detaylı bilgi için yazımızın devamına göz atabilirsiniz.
Serebral Palsi Nedir?
Serebral Palsi, doğumsal veya travmatik sebeplerle ortaya çıkan, ilerleyici olmayan ancak kalıcı olan nörolojik bir hastalıktır. Hastanın kas koordinasyonunu, motor becerilerini, dengesini, konuşmasını ve bilişsel yeteneklerini etkiler. Kesin bir tedavi bulunmaktadır ancak erken tedaviye başlanması ile bazı yeteneklerin iyileşmesi sağlanabilmektedir.
Serebral Palsi Neden Olur ?
Serebral Palsi genelde doğum öncesinde veya doğum sırasındaki sorunlar nedeniyle ortaya çıksa da doğum sonrasında da oluşabilmektedir. Genel olarak Serebral Palsi nedenlerini şöyle sıralayabiliriz:
- Hamilelik süresince oluşan problemler: Bebek anne karnında iken annenin yetersiz beslenmesi, sigara, alkol tüketimi ya da çeşitli hastalıkları sebebiyle zarar görmesi ya da gebelik sürecinde bebeğin oksijensiz kalmasıyla serebral palsi ortaya çıkabilir
- Beyin Kanamaları ve Enfeksiyonlar: Menenjit, ensefalit gibi hastalıklar beyin hasarına yol açabilir.
- Erken Doğum ve Düşük Doğum Ağırlığı: Prematüre bebeklerde beyin gelişimi tam tamamlanmadığından SP riski artar.
- Zor Doğumlar: Doğum sırasında bebeğin başının travmaya uğraması veya doğum travmaları nedeniyle serebral palsi görülebilir.
- Genetik Faktörler: Nadir durumlarda genetik mutasyonlar SP gelişiminde rol oynayabilir.
Serebral Palsi ve Belirtileri
Serebral palsinin belirtileri, hastalığın türüne ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. Genel belirtiler şunlardır:
- Kas sertliği (spastisite)
- Kas güçsüzlüğü
- Koordinasyon ve denge bozuklukları
- Hareketleri başlatma veya kontrol etmede zorluk
- Yürüme bozuklukları (topallama, parmak ucunda yürüme)
- Konuşma ve yutma problemleri
- İnce motor becerilerde (kalem tutma, düğme ilikleme) zorluklar
- Epilepsi ve zihinsel gelişim gerilikleri (bazı hastalarda)
- Bilişsel ve kognitif probemler
Serebral Palsi Tanısı Nasıl Koyulur?
Serebral palsi tanısı koymak için doktorlar öncelik hasta öyküsü ve fiziki muayenedir. Doktor fiziki muayenede pediatrik ve nörolojik testlerle hastayı kontrol eder. Gerekli durumlarda tanının koyulabilmesi için MRI, BT gibi görüntüleme tekniklerinden de yararlanılabilir.
Serebral Palsi’de Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Fizik tedavi ve rehabilitasyon, serebral palsili bireylede yaşam kalitesini arttırmak ve bireylerin günlük yaşamdaki bağımsızlığını arttırmayı hedefler. Fizik tedavide:
- Kas güçlendirme ve esneme egzersizleri
- Yürüme eğitimi ve denge çalışmaları
- Fonksiyonel hareket terapileri
- Robotik rehabilitasyon destekli egzersizler
uygulanarak hastanın iyileşme süreci hızlandırılır.
Serebral Palsili Bireyler İçin Uygulanan Fizik Tedavi Yöntemleri
Denge Eğitimi: Fizyoterapistler, hastaların kaslarını güçlendirmek ve koordinasyonlarını artırmak için kişiye özel egzersiz programları oluşturur. Bu egzersiz proglamları kas güçlendirme ve denge egzersizlerini de içerir.
Robotik Rehabilitasyon: Robotik cihazlar, SP’li bireylerin doğru hareket paternlerini öğrenmelerine yardımcı olur. Bu robotik sistemler sayesinde hastalar daha hızlı gelişim gösterebilir.
Bobath Terapisi: Nörogelişimsel terapi tekniklerinden biri olan Bobath yöntemi, SP’li bireylerin doğal hareketleri geliştirmesine yardımcı olur.
Kas Gevşetici ve Spastisite Azaltıcı Tedaviler: Bazen spastisiteyi azaltmak için botoks
enjeksiyonları veya ağızdan kas gevşetici ilaçlar kullanılabilir.
Serebral Palsili Çocuklar İçin Ergoterapi
Serebral Palsili çocuklarda ince motor becerilerde ve günlük yaşam aktivitelerinde kayıplar görülür. Bu nedenle ergoterapi ile birlikte çocuğun kaybettiği fo aksiyonlar ve ince motor becerileri tekrar kazandırılmaya çalışılır.
Serebral Palside Yürüme Eğitimi ve Ortez Kullanımı
SP’li bireylerin bağımsız yürümesini sağlamak için fizyoterapistler tarafından yürüme eğitimi verilir. Bazı hastalar için özel ortezler ve yürüme cihazları önerilir.
Serebral Palsili Bireyler İçin Günlük Yaşam Önerileri
- Düzenli egzersiz yapın: Fiziksel aktiviteyi hayatın bir parçası haline getirin.
- Beslenmeye dikkat edin: Kas gelişimini destekleyen protein ve vitamin açısından zengin besinler tüketin.
- Psikolojik destek alın: Aile bireyleri ve çocuk için psikososyal destek çok önemlidir.
Sonuç olarak,
Serebral Palsi kalıcı ve tedavisi olmayan bir hastalıktır. Ancak çeşitli tedaviler ile bazı semptomlar hafifletilebilmektedir. Bu nedenle serebral palsi tedavisinde fizik tedavi ve robotik tedavinin yeri kilit rol oynar. Sizler de serebral palsi ve robotik tedavilerimiz hakkında bilgi almak ve randevu işlemleri için web sitemiz ya da telefon numaramız üzerinden bize ulaşabilirsiniz!
SIKÇA SORULABİLECEK SORULAR
Serebral palsi zihinsel engel mi?
-Hayır, bazı hastaların zihinsel becerilerinde sorunlar olabilse de her hastanın zihinsel becerilerinde kayıp olmamaktadır.
Serebral palsi kalıcı mı?
-Evet, ne yazık ki serebral palsi tedavisi olmayan ve kalıcı bir hastalıktır. Ancak semptomların bazıları tedavi edilebilmektedir.
Serebral palsili çocuk konuşabilir mi?
-Evet, gerekli tedaviler ile çocuklarda konuşma sağlanabilmektedir.
Serebral palsili çocuk yürüyebilir mi?
-Evet, fizik tedavi ve robotik rehabilitasyonla serebral palsili çocuklar yürüyebilmektedir.
