Parkinson hastalığı, beyindeki dopamin üreten hücrelerin hasar alması ile ortaya çıktığı düşünülen, hareket bozuklukları ve nörolojik sorunlarla karakterize, ilerleyici ve kronik bir hastalıktır. Hastalık ilk aşamalarda titreme (tremor), kas sertlikleri, hareketlerde yavaşlama, denge kayıpları gibi belirtiler gösterirken ilerleyen evrelerde hastanın günlük yaşamdaki bağımsızlığı gittikçe azalmakta ve yaşam kalitesi düşmektedir.
Parkinson hastalığı doğrudan yaşam süresini önemli ölçüde kısaltan bir hastalık olmasa da, ilerleyiciliği sebebiyle hastanın zamanla bağımsızlığını azaltır ve yaşam kalitesini düşürür. Bu da dolaylık olarak sağlık risklerini arttırmaktadır.
Bu yazımızda Parkinson hastalığının yaşam süresi ve kalitesi üzerindeki etkilerini ve tedavi yöntemlerini ele alacağız.
Parkinson Hastalığı Nedir?
Parkinson hastalığı, beyindeki dopamin üreten hücrelerin çeşitli sebeplerle kalıcı olarak azalması ile ortaya çıkan, hareket kontrolünün bozulduğu ve çeşitli belirtileri olan bir nörodejeneratif hastalıktır.
Parkinson ve Belirtileri
Parkinson hastalığının ana belirtilerini şöyle sıralayabiliriz:
- Özellikle ellerde ve parmaklarda istirahat halindeyken titremeler görülmesi
- Bradikinezi denilen günlük hareketlerin zamanla yavaşlaması ve zorlaşması
- Kaslarda gerginlik, sertlik ve esneklik kaybının görülmesi
- Yürüyüş sırasında dengesizlik ve düşme riski
- Adımlarda küçülme görülmesi
- El yazısında küçülme ve okunaklılığın azalması
- Maske yüz de denilen ifadesiz surat
- İlerleyen evrelerde ciddi yürüme sorunları
- En son evrede bağımsızlığın giderek azalması ve yutma problemleri gibi ciddi semptomların oluşması
Parkinson Hastalığı Ömrü Kısaltır Mı?
Parkinson hastalığı doğrudan yaşam süresini önemli ölçüde kısaltan bir hastalık değildir ancak hastalığın lerleyen dönemlerinde ortaya çıkabilecek komplikasyonlar, yaşam süresini etkileyebilir. Parkinson hastalığının yaşam süresi üzerindeki etkileri şöyle sıralanabilir:
- Erken teşhis edilen ve tedavi edilen hastalarda yaşam süresi genellikle normaldir.
- İleri evre Parkinson hastalarında düşmeler, akciğer enfeksiyonları (zatürre) ve yutma problemleri yaşam süresini etkileyebilir.
- Düzenli fizik tedavi, egzersiz ve doğru bakım ile hastaların yaşam süresi uzatılabilir.
Parkinson’a Bağlı Komplikasyonlar ve Ömrü Etkileyen Faktörler
Parkinson direkt olarak olmasa da getirdiği engeller ve risklerle yaşam süresini etkileyebilir. Bu etkiyi sağlayan bazı faktörler şöyle sıralanabilir:
- Denge kaybı nedeniyle sık düşmeler ve kırık riskinin artması
- Solunum güçlüğü ve zatürre riski
- Bağırsak ve mesane fonksiyonlarında bozulma
- Depresyon ve bilişsel bozuklukların yaşam kalitesini düşürmesi
Parkinson Hastalığında Yaşam Kalitesi Nasıl Artırılır?
Parkinson hastalarında düzenli fizik tedavi, doğru beslenme, psikososyal destek ve hareket terapileri hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir ve yaşam kalitesini artırabilir. Yaşam kalitesi üzerinde etkisi olan faktörleri şöyle sıralayabiliriz:
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon: Fizik tedavi, Parkinson hastalarında kas gücünü korumak, dengeyi sağlamak ve günlük aktiviteleri kolaylaştırmak için büyük önem taşır.
Fizik tedavinin sağladığı bazı kazanımlar:
- Kas ve eklem sertliğinin önlenmesi
- Denge ve koordinasyonun geliştirilmesi
- Düşme riskinin azaltılması
- Bağımsız hareket yeteneğinin korunması
Robotik Rehabilitasyon: Robotik rehabilitasyon, Parkinson hastalarının hareket kabiliyetlerini artırmak ve kas kaybını önlemek için etkili bir yöntemdir.
Robotik rehabilitasyonun faydaları:
- Kasların düzenli çalışmasını sağlayarak hareket kabiliyetini korur.
- Yürüme ve denge bozukluklarını düzelterek hastanın bağımsızlığını artırır.
- Düşme riskini en aza indirir.
Egzersiz Programları ile Kas Gücünü ve Dengenin Korunması:
- Yavaş ve kontrollü hareketlerle denge çalışmaları
- Direnç egzersizleri ile kas gücünü artırma
- Esneme egzersizleri ile kas sertliğini azaltma
- Solunum egzersizleri ile akciğer sağlığını koruma
Beslenme ve Yaşam Tarzı Düzenlemeleri:
- Antioksidan açısından zengin besinler tüketmek (sebze, meyve, yeşil yapraklı sebzeler)
- Protein alımını dengeleyerek ilaçların etkinliğini artırmak
- Bol su içerek sindirim sistemini desteklemek
Parkinson Hastalarında Düşme ve Kırık Riskinin Azaltılması
Parkinson hastaları, denge kaybı ve kas zayıflığı nedeniyle düşmelere daha yatkındır. Bu nedenle düşme ve kırık riskinin azaltılması için bazı düzenlemeler yapılması gerekir.
Evde Güvenli Bir Ortam Oluşturma
- Kabloların ve halıların kaymasını önlemek için düzenlemeler yapılmalı
- Banyo ve tuvalette destekleyici tutma çubukları kullanılmalı
- Yatak ve sandalye yüksekliği hastaya uygun olmalı
Yürüme Yardımcıları Kullanımı
- Yürüteç veya baston gibi yardımcı cihazlarla hareket desteği sağlanmalı
- Yavaş ve kontrollü hareketlerle denge korunmalı
Sonuç olarak,
Parkinson hastalığı, doğrudan yaşam süresini önemli ölçüde kısaltan bir hastalık olmasa da, ilerleyen semptomlar yaşam kalitesini düşürebilir. Ancak, erken teşhis, düzenli fizik tedavi, robotik rehabilitasyon ve yaşam tarzı düzenlemeleri ile Parkinson hastalarının daha uzun ve kaliteli bir yaşam sürmesi mümkündür. Fizik Tedavi İstanbul Merkezi olarak, Parkinson hastalarının bağımsız hareket edebilmeleri ve yaşam kalitelerini artırmaları için en gelişmiş tedavi yöntemlerini sunuyoruz. Detaylı bilgi ve randevu işlemleri için bizimle web sitemiz ya da telefon numaramız üzerinden iletişime geçebilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz!
SIKÇA SORULAN SORULAR
Parkinson hastalığı yaşam süresini kısaltır mı?
Parkinson hastalığı doğrudan yaşam süresini kısaltan bir hastalık değildir. Ancak, ilerleyen aşamalarda düşmeler, solunum problemleri ve yutma güçlüğü gibi komplikasyonlar hastaların sağlık durumunu olumsuz etkileyebilir. Düzenli fizik tedavi ve doğru bakım ile hastaların yaşam süresi uzatılabilir ve yaşam kalitesi artırılabilir.
Parkinson hastaları için robotik rehabilitasyonun faydaları nelerdir?
Kasları ve sinir sistemini uyararak hareket yeteneğini geliştirmeye yardımcı olur.
Yürüme ve denge bozukluklarını düzeltir, düşme riskini azaltır.
Hastalığın ilerleyişini yavaşlatarak bağımsız hareket edebilme süresini uzatır.