Diz kireçlenmesi ya da tıbbi adıyla Osteoartrit, diz eklemi içindeki kıkırdağın çeşitli sebeplere bağlı olarak zamanla aşınması ya da hasar görmesi sonucu oluşan kronik bir eklem rahatsızlığıdır. Yaşlanma, ağır yük taşıma, fazla kilolar, eklemi zorlayan aktiviteler ve genetik yatkınlık gibi birçok sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Hastalık ilerledikçe dizde ağrı, sertlik, şişlik ve hareket kısıtlılığı görülebilir. Bu da zamanla kişinin günlük yaşamında ciddi problemlere yol açabilir. Bu yazımızda diz kireçlenmeleri, belirtileri, tanısı ve tedavilerini ele alacağız.

Diz Kireçlenmesi (Osteoartrit) Nedir?

Osteoartrit, diz eklemi içindeki kıkırdak yapının çeşitli sebeplere bağlı olarak zamanla aşınması ve eklem içi sıvının zamanla azalarak kemiklerin birbirine sürtünmesiyle ağrının arttığı bir ortopedik rahatsızlıktır. Ağrı yanında, şişlik, hareket kısıtlılığı gibi de birçok belirti görülen diz kireçlenmesinde, sağlıklı bir eklemde kemiklerin rahat hareket etmesine olanak tanıyan kıkırdak yapı hasar alır ve aşınır. Özellikle yaşlı, fazla kilolu ve dize yük bindiren meslekleri yapan bireylerde daha sık görülen diz kireçlenmesi, zamanla kişinin günlük yaşamını oldukça zorlaştırır.

Diz Kireçlenmesinin Belirtileri

Osteoartrit, genellikle sinsi ilerleyen bir hastalıktır ve belirtiler zamanla kötüleşebilir. Hastalığın ilk evrelerinde ve ileri evrelerinde görülen belirtiler değişiklik göstermektedir. Yaygın görülen belirtileri şöyle sıralayabiliriz:

Yaygın Belirtiler

• Dizde ağrı: Hareketle artan, istirahatle azalan ağrı
• Eklem sertliği: Sabahları veya uzun süre hareketsiz kalındığında dizde katılık hissi
• Şişlik ve ödem: Eklemde sıvı birikmesine bağlı olarak dizde şişlik oluşması
• Hareket kısıtlılığı: Dizi açıp kapama hareketlerinde zorlanma
• Eklemden gelen sesler (Krepitasyon): Hareket sırasında dizde çıtırtı veya sürtünme sesi

İleri Düzey Osteoartritte Görülebilecek Belirtiler

• İleri derecede hareket kısıtlılığı ve bacaklarda şekil bozukluğu
• Diz ekleminde instabilite (güvensizlik hissi)
• Dinlenme sırasında bile devam eden ağrı

Diz Kireçlenmesinin Nedenleri ve Risk Faktörleri

Diz kireçlenmesi birçok sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilir. Genelde tekrarlayan travmalarla olduğu düşünülen diz kireçlenmesinin en yaygın sebepleri şöyle sıralanabilir:

• Tekrarlı hareketler: Çömelme, bağdaş kurma, merdiven çıkma gibi diz üzerine yük bindire eylemlerin sıklıkla tekrar etmesi
• Yaşlanma: Yaşın ilerlemesi ile eklem kıkırdağı doğal olarak hasarlanır ve aşınır.
• Genetik faktörler: Osteoartrit, genetik yatkınlığı olan bireylerde daha sık görülür.
• Fazla kilo: Aşırı kilo ve obezite, dizin üzerine binen yükü arttırarak kıkırdağın aşınmasına sebep olur.
• Travmalar: Eklem üzerine gelen darbeler, ön çapraz bağ yırtıkları, menisküs yırtıkları ve birçok diz travması kıkırdaklara da zarar vererek osteoartrit oluşumunu tetikler
• Eklem Yapısındaki Bozukluklar: Doğuştan gelen veya sonradan gelişen bacak hizalama problemleri (X bacak veya O bacak deformiteleri) diz eklemine düzensiz yük bindirerek osteoartriti hızlandırabilir.

Diz Kireçlenmesinde Tanı Süreci

Diz kireçlenmesinde doğru tanının konması doğru tedavi süreci için oldukça önemlidir. Hastanın tıbbi geçmişi incelendikten ve detaylı fiziki muayenesinden sonra, semptomları değerlendirilir. Ayrıca kesin tanı için kan tahlillerinin yanında BT, MRIU, Röntgen gibi görüntüleme yöntemlerinden de yararlanılabilir.

Diz Kireçlenmesi İçin Modern Tedavi Yöntemleri

Diz kireçlenmesinin tedavisinde öncelikli olarak cerrahi olmayan yöntemler tercih edilir. Fizik tedavi, egzersiz, enjeksiyon tedavileri ve yaşam tarzı değişiklikleri ile osteoartrit semptomları kontrol altına alınabilir.

Uygulanan tedavi yöntemlerini şöyle sıralayabiliriz:

Egzersiz: Diz çevresindeki kasların güçlendirilmesi, kısalıkların giderilmesi, eklem stabilitesinin artırılması egzersiz ile sağlanır ve osteoartritle gelen ağrıyı azaltır.

Robotik Rehabilitasyon: Robotik rehabilitasyon, diz eklemini destekleyen kasları güçlendirmek, hareket açıklığını artırmak ve ağrıyı azaltmak için oldukça etkili bir yöntemdir. Ayrıca ekleme yük bindirmeden güvenli egzersiz imkanı sunar.

Manuel Terapi ve Mobilizasyon Teknikleri: Fizyoterapistin elleriyle uyguladığı bu özel tekniklerle eklem rahatlatılarak eklem hareket açıklığı arttırılır.

Elektroterapi Teknikleri: TENS, Nmes, Ultrason gibi elektroterapi teknikleri ile kaslar rahatlatılırken ağrının da azaltılması hedeflenir.

Enjeksiyon Tedavileri: Eklem içine hyaluronik asit enjeksiyonu ile kayganlığı artırarak ağrıyı azaltmak, PRP (Platelet Rich Plasma) tedavisi ile kıkırdak yenilenmesini desteklemek hedeflenir.

Sonuç olarak,

Diz kireçlenmesi, doğru fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleriyle yönetilebilir. Robotik rehabilitasyon, manuel terapi, egzersiz ve enjeksiyon tedavileri, hastaların ağrısız hareket edebilmesini sağlamak için etkili tedavi yöntemleridir. Fizik Tedavi İstanbul Merkezi olarak, diz kireçlenmesi tedavisinde en modern yöntemleri sunarak hastalarımıza sağlıklı ve aktif bir yaşam sağlamayı hedefliyoruz. Detaylı bilgi ve randevu işlemleri için bizimle web sitemiz ya da telefon numaramız üzerinden iletişime geçebilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz!

SIKÇA SORULAN SORULAR

Diz kireçlenmesi (osteoartrit) nedir?
Diz kireçlenmesi, eklem kıkırdağının zamanla aşınması ve eklem sıvısının azalması sonucu diz ekleminde ağrı, sertlik ve hareket kısıtlılığına yol açan kronik bir eklem hastalığıdır. En çok yaşlanma, fazla kilo, eklem yaralanmaları ve genetik faktörler nedeniyle gelişir.

Diz kireçlenmesinin belirtileri nelerdir?

• Dizde ağrı (hareketle artan, dinlenmeyle azalan)
• Sabahları eklemde sertlik hissi
• Dizde şişlik ve hareket kısıtlılığı
• Yürüme ve merdiven çıkmada zorlanma
• Dizden gelen çıtırtı veya sürtünme sesleri

Diz kireçlenmesi nasıl teşhis edilir?
Fizik muayene ile diz ekleminin hareket kabiliyeti, şişlik ve ağrı durumu değerlendirilir. Kesin tanı için röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) veya bilgisayarlı tomografi (BT) gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır.